آسیاب

در مورد خردایش کانسنگ های آهن، فرآیند های متفاوتی وجود دارد که که می توان به سیستم فکی و یا ژیراتوری برای تولید موادی با ابعاد درشت، ژیراتوری ثانویه و مخروطی برای تولید موادی با ابعاد متوسط و آسیاهای میله ای و گلوله ای – قلوه سنگی برای موادی با ابعاد بسیار ریز اشاره کرد. فرآیند خردایش بیشتر در کارگاه های فرآوری سنگ آهن و در آسیاهای خودشکن و نیمه خودشکن به جای آسیاهای کلاسیک ( میله ای – گلوله ای ) انجام می شود که این عمل ضمن صرفه جویی در فضا، نیروی کار، هزینه و تجهیزات اضافی، ساییدگی آهن را نیز به دنبال ندارد.
سنگ های استخراجی پس از سنگ شکنی مرحله ی اول مستقیما وارد آسیای خردشکن شده و دانه های درشت ضمن آنکه خود خرد می شوند بقیه ی ذرات را نیز خرد می کنند. این آسیاها دارای ضریب خردایش بسیار بالا بوده و با پذیرش سنگ های بزرگ ( حدود 300 تا 500 میلی متر ) محصولی با ابعاد حدود 1 میلی متر تولید می کنند. آمار موجود نشان دهنده ی این مطلب است که یک آسیای خودشکن کار یک تا دو مرحله سنگ شکنی ( سنگ شکن های مرحله ی دوم وسوم ) و حداقل یک آسیای میله ای و حتی قسمتی از کار یک آسیای گلوله ای را تماما انجام می دهد و از این طریق می توان حداقل حدود 20 درصد از هزینه ی سرمایه گذاری کاهش داد. بدین ترتیب، وجود آسیای خودشکن باعث صرفه جویی 15 تا 20 درصدی در هزینه ی جاری خردایش می شود.

در آسیاهای نیمه خودشکن، قسمتی از بار مورد خردایش را گلوله های فولادی تشکیل می دهند. مقدار گلوله ی اضافه شده به آسیای نیمه خود شکن تا حدود 10 درصد حجم آسیا می باشد ( این مقدار در آسیای گلوله ای حدود 20 تا 25 درصد حجم آسیا می باشد ).
در این آسیاها نسبت قطر به طول آسیا در حدود 2 تا 5 بوده و بزرگ ترین آسیای موجود از این نوع دارای قطری حدود 16 متر و قدرتی معادل با 11250 کیلووات می باشد. شایان ذکر است که این نسبت در مواردی که عملیات آسیا کنی به صورت خشک است، در جهت کاهش مشکلات مربوط به خروج مواد، معمولا بیشتر بوده و حتی به 5 نیز می رسد. سرعت دورانی این آسیاها تا 85 درصد سرعت بحرانی بوده و بدین ترتیب با توجه به اینکه ماکزیمم ضربه توسط بار خرد کننده به بار در سرعت دورانی حدود 84 درصد سرعت بحرانی وارد می شود، ملاحظه می گردد که عامل اصلی خردایش در این آسیاها ضربه می باشد. از طرف دیگر توسط ضربه ذرات نسبتا درشت را می توان خرد کرد و اثر ضربه خردایش نرم ناچیز خواهد بود، لذا از این آسیاها نمی توان انتظار خردایش نرم را داشت.

با توجه به اینکه مقدار بیشتری از محصول کانه آرایی و خردایش سنگ آهن به منظور تولید گندله به کار برده می شود و در نتیجه محصول خروجی از آسیای خودشکن یا نیمه خودشکن درشت تر از حدمطلوب برای گندله سازی ( حدود 40 تا 50 میکرون ) است. همچنین خردایش نرم در آسیاهای مذکور، به دلیل نیاز به تقویت عمل فرسایش آسیا در جهت خردایش بیشتر، مقرون به صرفه نمی باشد لذا برای خردایش بیشتر، محصول خروجی آسیای خودشکن وارد آسیای گلوله ای ( با گلوله های نسبتا کوچک ) می شود.
بیشتر کانسنگ‌های آهن ایران که مورد مصرف واحدهای تولید فولاد قرار می گیرند، مگنتیتی می‌باشند لذا کاربرد آسیاهای گلوله‌ای به منظور خردایش نرم با پوشش داخلی مغناطیسی می تواند راه حل جالبی برای خردایش پیشرفته باشد. لازم به ذکر است که معمولا بین پوشش فولادی خارجی آسیا و آسترلاستیکی، یک لایه‌ی مغناطیس دائمی وجود دارد و در حجم آسترلاستیکی نیز مغناطیس های دائمی به طور یکنواخت پخش شده اند.
این امر باعث می‌شود که آسترلاستیکی به جدار چسبیده و بدین ترتیب نصب آستر نیاز به پیچ و مهره نخواهد داشت، از طرف دیگر وجود مغناطیس در پوشش داخلی آسیا باعث جذب ذرات نرم مغناطیسی ( سنگ آهن مگنتیتی ) در روی پوشش شده و آن را از خورندگی و فرسایش محافظت می کند و بدین ترتیب لایه‌ی محافظ که در روی آستر تشکیل می شود عامل مهمی در طول عمر پوشش داخلی خواهد بود. کاربرد آستر مغناطیسی باعث کاهش ضخامت آستر و وزن آسیا می شود و بدین ترتیب حجم مفید آسیا افزایش یافته و مصرف انرژی آن نیز نسبت به واحد وزن محصول تولیدی، کاهش می یابد.
این نوع پوشش‌ها در آسیاهایی که برای خردایش نرم به کار گرفته می شوند و ابعاد گلوله های آنها نیز نسبتا کوچک است می تواند به خوبی جانشین سایر انواع پوشش داخلی آسیاها شود و شرط کاربرد آن، وجود خاصیت مغناطیسی در بار خرد شونده می باشد که سنگ های آهن مگنتیتی مثال خوبی می تواند برای این امر باشد.